1. Aba zamanı yaba , yaba zamanı aba alınır.
2. Abanın kadri, yağmurda bilinir.
3. Abdal (derviş) tekkede, hacı Mekke`de bulunur.
4. Abdal abdalın ne umduğunu, ne bulduğunu ister.
5. Abdal ata binince bey oldum sanır, şalgam aşa girince yağ oldum sanır.
6. Abdal düğünden, çocuk oyundan usanmaz.
7. Abdala “kar yağıyor” demişler, “titremeye hazırım” demiş.
8. Abdalın arkadaşlığı yol görününcüye kadardır.
9. Abdestsiz sofuya namaz dayanmaz.
10. Aca dokuz yorgan örtmüşler,yine uyuyamamış.
11. Acele bir ağaçtır, meyvesi pişmanlık.
12. Acele giden ecele gider.
13. Acele ile menzil alınmaz.
14. Acele ise, şeytan karışır.
15. Acele yürüyen yolda kalır.
16. Acemi katır kapı önünde yük indirir.
17. Acemi nalbant gibi kah nalına vurur, kah mıhına.
18. Acı (kötü) söz insanı (adamı) dininden (çıkarır), tatlı söz (dil) yılanı deliğinden (ininden) çıkarır.
19. Acı acıyı bastırır,su sancıyı.
20. Acı patlıcanı kırağı çalmaz.
21. Acıkan doymam,susayan kanmam sanır.
22. Acıkmış kudurmuştan beterdir.
23. Acındırırsan arsız, acıktırırsan hırsız olur.
24. Aç (arık) at yol almaz, aç (arık) it av almaz.
25. Aç aman bilmez, çocuk zaman bilmez.
26. Aç ayı oynamaz.
27. Aç bırakma hırsız edersin, çok söyleme arsız (yüzsüz) edersin.
28. Aç doymam, tok acıkmam sanır.
29. Aç elini kora sokar.
30. Aç gözünü, açarlar gözünü.
31. Aç koynunda azık durmaz.
32. Aç köpek fırın yıkar.
33. Aç kurt bile komşusunu dalamaz.
34. Aç kurt insana saldırır.
35. Aç ne yemez, tok ne demez.
36. Aç tavuk rüyasında kendini darı ambarında görür.
37. Aç tokun yüzüne bakmakla doymaz.
38. Açık ağız aç kalmaz.
39. Açık yaraya kurt düşmez.
40. Açık yaraya tuz ekilmez.
41. Açık yerde tepecik kendini dağ sanır.
42. Açılan solar, ağlayan güler.
43. Açın gözü ekmek teknesindedir (olur).
44. Açın imanı olmaz.
45. Açın karnı doyar gözü doymaz.
46. Açlık ile tokluğun arası bir dilim ekmek.
47. Açma sırrını dostuna, o da söyler dostuna.
48. Açtırma kutuyu, söyletme kötüyü.
49. Adalet ile zulüm bir yerde barınmaz.
50. Adam adam denmekle adam olmaz.
51. Adam adama her daim muhtaç (gerek olur).
52. Adam adama yük değil, can gövdeye mülk değil (Adam adama yük olmaz).
53. Adam adamdan korkmaz, utanır (hatır sayar).
54. Adam adamdır, olmasa da pulu; eşek eşektir, olmasa da çulu.
55. Adam adamı bir kere (defa) aldatır.
56. Adam ahbabından bellidir (Bana arkadaşını söyle sana kim olduğunu diyeyim).
57. Adam eşeğinden, kadın döşeğinden belli olur.
58. Adam olana bir söz yeter.
59. Adamak kolay,ödemek güçtür.
60. Adamakla mal tükenmez.
61. Adamın (insanın) adı çıkacağına (çıkmaktansa) canı çıksın (çıkması yeğdir).
62. Adamın iyisi alış verişte belli olur.
63. Adamın iyisi iş başında belli olur.
64. Adamını yere bakanından, suyun ağır (sessiz) akanından kork (sakın).
65. Âdemoğlu (insanoğlu) çiğ süt emmiştir.
66. Adı çıkmış doksana, hiç inmez seksene.
67. Ağaca balta vurmuşlar "sapı bedenimde"demiş.
68. Ağaca çıkan keçinin dala bakan oğlağı olur.
69. Ağaca dayanma çürür,insana dayanma ölür.
70. Ağacı kurt, insanı dert bitirir.
71. Ağaç kökünden yıkılır.
72. Ağaç ne kadar meyve verirse ,dalı o kadar yere eğilir.
73. Ağaç ne kadar uzarsa uzasın göğe değmez.
74. Ağaç ne kadar yüksek olsa da yaprakları yere düşer.
75. Ağaç yaprağı ile güzeldir (gürler).
76. Ağaç yaş iken eğilir.
77. Ağaçlı köyü su basmaz.
78. Ağaçtan maşa, aptaldan (çingenden) paşa olmaz.
79. Ağılda oğlak doğsa ovada otu biter.
80. Ağır giden yol alır, hızlı giden yolda kalır.
81. Ağır kazan geç kaynar.
82. Ağır ol, batman gelesin.
83. Ağır otur, batman götür.
84. Ağır taş batman döver (yerinden oynamaz).
85. Ağır yongayı yel kaldırmaz.
86. Ağız yer, yüz utanır.
87. Ağlama ölü için, ağla deli için.
88. Ağlamayan çocuğa meme vermezler.
89. Ağlarsa anam ağlar, gerisi yalan ağlar.
90. Ağlatan gülmez.
91. Ağlayak da gözden mi olak?
92. Ağlayanın malı, gülene hayır etmez.
93. Ağrısız baş mezarda gerek (olur).
94. Ağustosta gölge kovan, zemheride karnın ovar.
95. Ağzı açık ayran delisi.
96. Ah alan onmaz.
97. Ahlatın (armudun) iyisini ayılar yer.
98. Ahmağa yüz, abdala söz vermeye gelmez.
99. Ahmak iti yol kocatır.
100. Ahmak misafir, ev sahibini ağırlar.
101. Ak akçe kara gün içindir.
102. Ak koyunun kara kuzusu da olur.
103. Akacak kan damarda durmaz.
104. Akan su yosun (pislik) tutmaz.
105. Akan suya inanma, el oğluna güvenme.
106. Akar su çukurunu kendi kazar.
107. Akçe bulsam, çıkı yok.
108. Akıl akıldan üstündür.
109. Akıl için tarik (yol) birdir.
110. Akıl kişiye sermayedir.
111. Akıl para ile satılmaz.
112. Akıl yaşta değil baştadır.
113. Akılı olmayana neylesin sakal, kayışı tarladan götürür çakal.
114. Akıllı at kendine kırbaç vurdurmaz
115. Akıllı düşman, akılsız dosttan hayırlıdır (Deli dostun olacağına akıllı düşmanın olsun).
116. Akıllı düşünene kadar, deli oğlunu evermiş, torunu olmuş.
117. Akıllı evladın var, neylersin mali, akılsız evladın var neylersin mali? 118. Akıllı hırsız, şaşkın ev sahibini bastırır.
119. Akıllı köprü arayıncaya dek deli suyu geçer.
120. Akıllıyı arkada tutma, akılsızı kılavuz etme.
121. Akılsız basın cezasını ayaklar çeker.
122. Akılsız baştan sefil taban ne çeker.
123. Akılsız köpeği yol kocatır.
124. Akılsızın şaşkını beyaz giyer kış günü.
125. Akla gelmeyen başa gelir.
126. Aklına geleni işleme, her ağacı taşlama.
127. Akraba (dost) ile ye, iç, alışveriş etme.
128. Akrabanın akrabaya ettiğini akrep etmez.
129. Akranıyla konuşmayanın sesi, semadan gelir.
130. Akşam gelen misafirin, yiyeceği bulgur sıkısı, yatacağı ahır sekisi.
131. Akşama karşı gitme, tana karşı yatma.
132. Akşamın hayırından sabahın şeri iyidir.
133. Al elmaya taş atan çok olur.
134. Al kaşağıyı gir ahıra, yarası (yağırı) olan gocunsun (gocunur).
135. Al yakışırken, el bakışırken.
136. Alacağın bir iğne, çeliğin okkasını orantıya vurursun.
137. Alacağın olsunda da alakargada olsun.
138. Alacakla verecek (borç) ödenmez.
139. Alçak uçan yüce konar, yüce uçan alçak konar.
140. Alçak yer yiğidi hor gösterir.
141. Alçak yerde yatma sel alır, yüksek yerde yatma yel alır.
142. Alet işler, el övünür.
143. Alışmış kudurmuştan beterdir.
144. Alim unutmuş, kalem unutmamış.
145. Allah aptala eşeğini kaybettirir, sonra buldurup sevindirir.
146. Allah bir kapıyı kapatırsa ötekini açar.
147. Allah dağına göre kar verir (verir kışı).
148. Allah doğrunun yardımcısıdır.
149. Allah gümüş kapıyı kaparsa altın kapıyı açar.
150. Allah kulunu kısmeti ile yaratır.
151. Allah sabırlı kulunu sever.
152. Allah sağ eli sol ele muhtaç etmesin.
153. Allah şaşırttı mı, dayıya hala dedirtirmiş.
154. Allah uçamayan kuşa alçacık dal verir.
155. Allah`ın bildiği kuldan saklanmaz.
156. Allah`tan umut kesilmez.
157. Allı yelek, pullu yelek, canfes neye gerek?
158. Alma el kızının ahını, gökten indirir şahini.
159. Alma mazlumun ahini çıkar aheste aheste.
160. Almadan vermek, Allah`a mahsus (yaraşır).
161. Almadığın hayvanı kuyruğundan tutma.
162. Altı olur, yedi olur, hep Allah`ın dediği olur.
163. Altın anahtar, her kapıyı açar.
164. Altın eli bıçak kesmez.
165. Altın eşik, ağaç eşiğe muhtaçtır.
166. Altın yere düşmeyle değer kaybetmez.
167. Altının kıymetini sarraf bilir.
168. Aman diyene kılıç kalkmaz (Eğilen baş kesilmez).
169. Ana evlâdını atmış, yar başında tutmuş.
170. Ana gibi yâr, Bağdat gibi diyar olmaz.
171. Anan gibi saç büyütecegine, baban gibi bıyık büyüt.
172. Anan turp, baban şalgam, sen içinde gülbe şeker.
173. Ananın bastığı yavru incimez.
174. Ananın bastığı yerde yavru ölmez.
175. Anasına bak kızını al, astarına bak bezini al.
176. Anlayana Sivri sinek saz anlamayana davul zurna az.
177. Aptal düğünden çocuk oyundan usanmaz.
178. Aptalın karnı doyunca gözü yolda olur.
179. Ar dünyası değil kâr dünyası.
180. Ar gözden, kar yüzden anlaşılır.
181. Ar namus tertemiz.
182. Araba devrilince (teker kırılınca) yol gösteren çok olur.
183. Araba ile tavşan avlanmaz.
184. Arabanın ön tekeri nereden geçerse arka tekeri de oradan geçer.
185. Arap eli öpmek, dudak karartmaz.
186. Arayan belasını da devasını da bulur.
187. Arayan bulur, iniliyen ölür.
188. Arefe günü yalan söyleyenin, bayram günü yüzü kara çıkar.
189. Arı bal yapacak çiçeği bilir.
190. Arı satmış namusu tellala vermiş.
191. Arı, kızdıranı sokar.
192. Arık öküze bıçak çalınmaz.
193. Arkadaş dediğinin gölgesinde suç islenir.
194. Arkadaşını söyleki, sana kim olduğunu söyleyim.
195. Arkadaşlık pazara kadar değil mezara kadardır.
196. Arkalı it kurdu boğar.
197. Armudu sapıyla, üzümü çöpüyle, pekmezi küpüyle.
198. Arpa eken buğday biçmez.
199. Asıl azmaz, bal kokmaz, kokarsa yağ kokar, onunda aslı ayrandır. 200. Asil azmaz, bal kokmaz, kokarsa yağ kokar, aslı ayrandır.
201. Aslan yattığı yerden belli olur.
202. Aslında olan tırnağına getirir.
203. Aslını inkâr eden (saklayan) haramzadedir.
204. Aş kaşık ile, iş keşik ile.
205. Aş sabahın iş sabahın.
206. Aş taşınca kepçeye paha olmaz.
207. Aşağı tükürsen sakal, yukarı tükürsen bıyık.
208. Âşığa Bağdat sorulmaz (ırak değildir).
209. Âşık âlemi kör, dört yanını duvar sanır.
210. Aşını, eşini, işini bil.
211. Aşk olmayınca meşk olmaz.
212. At alırsan yazın, deve alırsan güzün, avrat alırsan gezin ha gezin.
213. At binenin kılıç kuşananındır.
214. At binicisini tanır (bilir).
215. At ile avrat yiğidin ikbalindendir.
216. At karnından yiğit burnundan bellidir.
217. At olacak tay yürüyüşünden belli olur.
218. At ölür meydan kalır, yiğit ölür şan kalır.
219. At ölür, itlere bayram olur.
220. At sahibinin altında kişner.
221. At ver hısım ol, kız ver hasım ol.
222. At yedi günde, it yediği günde belli olur.
223. At yiğidin yoldaşıdır.
224. At, adımına göre değil, adamına göre yürür.
225. At, sahibine göre kişner.
226. Ata binmek bir ayıp, inmek iki ayıp.
227. Ata et, ite ot verilmez.
228. Ata eyer gerek, eyere er gerek.
229. Atanın (babanın) sanatı oğula mirastır.
230. Atasını tanımayan Allah`ını tanımaz.
231. Atasözü tutmayan, uluya uluya kalır.
232. Ateş düştüğü yeri yakar.
233. Ateş olmayan yerden duman çıkmaz.
234. Ateşle barut bir yerde durmaz.
235. Atı alan Üsküdar'ı geçer.
236. Atılan ok geri dönmez.
237. Atımın anlı sakar, lakabını ele takar.
238. Atın bahtsızı arabaya düşer.
239. Atın iyisi arkadan gelmez.
240. Atın iyisine doru, yiğidin iyisine deli derler.
241. Atın ölümü arpadan olsun.
242. Atın ürkeği, yiğidin korkağı.
243. Atlar nallanırken kurbağa ayağını uzatmaz.
244. Atlar tepişirken arada eşekler ezilir.
245. Atlasa kıl yapışmaz.
246. Atlı, itli sığmış, bir çocuk sığmamış.
247. Av avlayanın, kemer bağlayanın.
248. Ava gelmez kuş olmaz, başa gelmez iş olmaz.
249. Ava giden avlanır.
250. Avradı er zapdetmez, ar zapt eder.
251. Avrat var ev yapar, avrat var ev yıkar.
252. Ay bozmaz, süt kokmaz. Kokarsa ayran kokar, çünkü aslı süttür.
253. Ay ışığında ceviz silkilmez.
254. Ay var yılı besler; yıl var günü besler.
255. Ayağa değmedik taş, başa gelmedik iş olmaz.
256. Ayağı yürüten baştır.
257. Ayağın sığmayacağı yere baş sokulmaz.
258. Ayağını sıcak tut, başını serin; gönlünü ferah tut, düşünme derin.
259. Ayağını yorganına göre uzat.
260. Aydan gelen halı üstüne, günde gelen kül üstüne.
261. Ayı görmeden bayram etme.
262. Ayıpsız yâr (dost) arayan, yârsız (dostsuz) kalır.
263. Ayranım ekşidir diyen olmaz.
264. Az menfaat çok zarara mal olur.
265. Az sabırda, çok keramet vardır.
266. Az söyle, çok dinle.
267. Az tamah çok ziyan getirir.
268. Az veren candan çok veren maldan verir.
269. Az yaşa, uz yaşa, akıbet gelecek başa.
270. Aza demişler: “Nereye?”, “Çoğun yanına” demiş.
271. Aza kanaat etmeyen çoğu hiç bulamaz.
272. Azan mevlasınıda bulur, belasınıda.
273. Azı bilmeyen çogu hiç bilmez.
274. Azıcık aşım, kaygısız başım.
275. Azıksız yola çıkanın, iki gözü el torbasında olur.
276. Azıtmış, kudurmuştan beterdir.
277.Azman olma, uzman ol.
Konu: ATASÖZLERI - 1 
Ptsi Mayıs 26, 2008 5:37 pm